Het valt niet mee!
Als ik vroeger een middag bij m’n oma speelde was ik helemaal verzot op de stapel stokoude tijdschriften. Het was een dikke stapel katholieke illustraties uit de twintiger jaren van de vorige eeuw. Ik verslond ze. Er stonden van die kleine advertenties in dat je een fiets kon kopen voor FL.1,75 of een winterjas voor iets minder als een gulden.
Toch is me vreemd genoeg een artikel heel levendig bij gebleven. “Hoe om te gaan met Uwe dienstbode.” Het woord alleen al; dienstbode. Het zusje van de postbode dacht ik toen nog.
Maar dan woon je dik 40 jaar later in Zuid-Afrika en zou ik willen dat er een geschreven gebruiksaanwijzing was voor het omgaan met personeel. Aanvankelijk meende ik hier niemand nodig te hebben. Ik had altijd full time gewerkt en zo’n nieuw huis met 3 slaapkamers was een makkie om schoon te houden.
Dan merk je dat je arme mensen de kans op een dagloon afneemt door het zelf te doen. Wekelijks kreeg ik de vraag waarom ik nog steeds geen “bediende” had. Ja, ik weet het, dat woord is nog erger dan dienstbode! Uiteindelijk ben ik gezwicht en kwam Lisa een ferme dame van achteraan in de dertig in ons leven. Ze deed erg haar best. Okay, ze werkte anders dan ik zou doen maar wat zij “vergat” deed ik dan maar zelf. Ze was eerlijk en open en we hadden het best met haar getroffen.
Wat wel nieuw was voor me was is dat ze behalve loon een lunchpakket wilde hebben. Dat waren 4 sneetjes brood belegd met jam of kaas. Natuurlijk kwam het stadium waarin ze met een vreselijk zielig verhaal aankwam. Het geld was op, haar ex betaalde niets en nu was de ijskast ook nog stuk. Ze vroeg ons om een lening voor een nieuwe koelkast.
Ik zou daar onmiddellijk zijn ingestonken maar m’n man die hier al wat langer woont zei dat ze de lening pas kreeg als hij het bewijs zag dat ze echt een koelkast ging kopen. We hebben er nooit meer iets van gehoord.
Een mevrouw in de buurt is er wel ingetrapt en moest met lede ogen aanzien dat Lisa cadeautjes voor de kinderen kocht en uiteindelijk nog geen geld had voor de koelkast. Nadat ze merkten dat ze bij ons niet verder kwam met haar “snot en tranen” verhalen bleef ze gewoon weg en zaten we zonder bediende. Een Afrikaanse buurvrouw vertelde dat haar bediende nog een dag over had en zo hebben we nu al twee jaar Elsje.
Ze is diep in de vijftig, praat niet veel maar werkt heel goed. Ik heb ontdekt dat ik niet moet proberen haar te sturen. Als ik haar stuur raakt ze van de kook en weet niet meer hoe nu verder. Als ik haar d’r gang laat gaan komt het goed en ziet ons huis er na 4 uur als nieuw uit. Fijn is dat we haar meer betalen maar geen lunchpakket hoeven meegeven. Zij happy, wij happy!
Toen kwam het hoofdstuk tuinman. Aanvankelijk hadden we alleen gras en een haag maar sinds vorig jaar heeft een vriendin de tuin onder handen genomen. Het is veel mooier maar ook veel bewerkelijker dus er moest een tuinman komen.
Eerst hadden we Mozes die kwam op ons verzoek op een maandag. Domme keuze bleek achteraf. Niet alleen had Mozes geen benul van wat onkruid en wat plant was maar vaak kwam hij niet opdagen omdat maandag zijn dag was om weer nuchter te worden. Hij kwam dan doodleuk op dinsdag (zijn maandag) opdagen.
Verder had hij de onhebbelijke eigenschap dat hij weigerde om met onze motormaaier het gras te maaien. Hoewel we medelijden hadden met Mozes won na 6 maanden de ergernis het toch van het medelijden en hebben we hem ontslagen. Iets waar ik meer mee zat dan Mozes. Die na het onheilsbericht zei: “Baie dankie! Lekker dag!”
Sinds 2 maanden komt Lucas. Hij heeft maar één oog, werkt hard, houdt van snoeien en het allermooiste….hij heeft verstand van planten. Wel moet ik weer boterhammen smeren want hij wil om half tien ontbijt met koffie. Maar goed dit is een kleine prijs om te betalen niet waar? Maar de afgelopen twee weken kwam Lucas niet opdagen en wij hadden geen idee waarom. Hij heeft geen mobieltje, dus bellen lukt niet.
We zijn gaan informeren bij de mensen die hem aanbevolen hadden of hij misschien ziek was. Nee, hoor was het antwoord hij komt morgen weer! Ach wat zei de vrouw hij komt hier twee keer in de week 5 uur dus als je wilt kan hij morgen 3 uur bij jullie werken! Wij blij! Voor de voorzichtigheid informeren we nog eens wat zij betalen voor 5 uur werk. R100 antwoordt ze.
Dit was ook wat wij hadden begrepen en wij betaalde hem daarom R70 voor 3 uur. Wat heel redelijk was vonden we. Enfin gisteren kwam Lucas en maakte in 3 uur van onze tuin een waar paradijsje. Toen ging Jan met hem praten over z’n beloning….
En wat bleek! Lucas snapt niet dat R70 voor 3 uur meer is als R100 voor 5 uur!! Dus voortaan werkt Lucas iedere week 5 uur voor ons en krijgt hij R100 en twee boterhammen, 1 met jam en 1 met leverworst. Hij tevreden, wij tevreden!!!
Zuid-Afrikaans zegswijze:
Iemand ’n ondiens bewys! - Iemand benadelen!
Over Han
Han Gunst besluit in september 2006 haar lang gekoesterde droom te verwezenlijken en van haar favoriete vakantieland haar nieuwe vaderland te maken. Ze woont in Montagu, een charmant dorpje in Zuid-Afrika. Ze organiseert op maat gemaakte reizen door Zuid-Afrika om haar liefde voor dit land met anderen te delen. Ze geniet volop van de adembenemende natuur en het dagelijks leven op het Afrikaanse platteland. En ze schrijft graag over dit prachtige land dat zo verschilt van Nederland!
