In de tronk...
In Nederland hebben we altijd zelf ons huis schoongemaakt en de tuin bijgehouden. Eenmaal in Zuid-Afrika bleek dat niet erg sociaal want als je een hulp en een tuinman hebt dan geeft dat die mensen een inkomen. Zo kwamen al snel een hulp en een tuinman in ons leven. Ik heb het met m’n hulp, Ronel, erg getroffen. Ze is echt haar gewicht in goud waard. Met mijn oude tuinman, Mozes, is het een ander verhaal. Hij heeft maar een oog, met z’n andere oog ziet hij niet goed, hij is tamelijk doof en eerlijk gezegd heeft hij weinig verstand van tuinieren. Daar staat tegenover dat hij erg betrouwbaar en aardig is, hard werkt en te oud is om nog ergens een baan te vinden. Hij werkt al vijf jaar voor me en we hebben samen een goede manier gevonden om gedaan te krijgen wat in mijn ogen moet gebeuren.
Hij komt net als Ronel iedere maandagmorgen trouw opdagen behalve vorige week. Ik snapte er niks van. Hij heeft nog nooit verzuimd te komen. Het mobieltje dat ik hem ooit gegeven heb staat niet aan. Ronel beloofd later die dag bij zijn gezin langs te gaan. Die avond krijg ik een verontrustend telefoontje van haar: “Mozes is in die tronk!” (Mozes zit in de gevangenis). Meer weet z’n vrouw niet.
Allerlei gedachten flitsen door me heen! Wat heeft hij gedaan, hoelang moet hij zitten, kan ik hem vrij krijgen op borgtocht, heeft z’n gezin te eten, hebben ze geld voor de elektra want alleen Mozes zorgt voor een inkomen. De volgende ochtend ging ik op onderzoek uit. De gevangenis weet me desgevraagd telefonisch te melden dat hij vastzit voor bezit van hasj. Hoezo wet op de privacy? Hij is veroordeeld tot zes maanden gevangenis en borgtocht is niet mogelijk. Hij blijkt in december gearresteerd te zijn voor het bezit van hasj. Hij heeft toen een boete betaald en aangenomen dat daarmee de kous af was. Mozes is analfabeet en heeft waarschijnlijk niks gesnapt van de brief die daarna kwam. Hij is zonder enige argwaan op vrijdag naar de rechtbank gefietst. Hij heeft geen gebruik gemaakt van z’n recht op een advocaat en voordat hij het besefte zat hij in de gevangenis. De vriendelijke mevrouw van de gevangenis beloofd me goed op de oude man te passen.
Ik besluit in de supermarkt flink wat boodschappen in te slaan en rij naar Mozes’ adres samen met ’n vriendin (alleen is te gevaarlijk!). Voor de zekerheid gaat de hond ook mee in de auto, hoewel ik niet geloof dat die ons zou kunnen redden, maar hij is groot genoeg om afschrikwekkend te zijn. Aangekomen bij het hutje in de township breekt m’n hart. Ik tref in het armoedige, nauwelijks gemeubileerde hutje, z’n vrouw aan die eruit ziet als 70 maar pas 51 jaar blijkt te zijn. Mozes heeft twee dochters, Sara is ongeveer 25 en woont in de stad en heeft haar eigen gezin met vijf kinderen. Ze vertelt in tranen dat ze geen geld heeft om ook nog hier bij te springen. Mozes’ jongste dochter is 17, geestelijk gehandicapt en sinds vier maanden moeder van een prachtig jongetje. Ze is totaal afhankelijk van haar ouders.
Nadat ik alle boodschappen heb afgegeven, waarmee ze zeker een maand te eten hebben, leg ik uit wat er aan de hand is. Mozes moet tenminste één maand in de gevangenis blijven en kan daarna vrijkomen als z’n vrouw borg staat voor hem. De familie is erg verdrietig maar het eten is een kleine troost.
De rest van de dag bedenk ik een manier om z’n spullen; z’n portemonnee en z’n pasje voor het pensioen, bij z’n gezin terug te krijgen Zodat ze wat geld aankunnen voor de elektra. Terwijl ik daarmee bezig ben besef ik dat je in Nederland niet gemakkelijk in deze situatie belandt. Hier voel je je toch verantwoordelijk voor de mensen die voor je werken.
Eerlijk gezegd voel ik me ook wel een beetje schuldig!! Half december heb ik Mozes z’n jaarlijkse vette kerstbonus gegeven. Het is dus heel goed mogelijk dat hij met dat geld de hasj gekocht heeft…. Oeps!!! Zou ik nu ook strafbaar zijn?
Over Han
Han Gunst besluit in september 2006 haar lang gekoesterde droom te verwezenlijken en van haar favoriete vakantieland haar nieuwe vaderland te maken. Ze woont in Montagu, een charmant dorpje in Zuid-Afrika. Ze organiseert op maat gemaakte reizen door Zuid-Afrika om haar liefde voor dit land met anderen te delen. Ze geniet volop van de adembenemende natuur en het dagelijks leven op het Afrikaanse platteland. En ze schrijft graag over dit prachtige land dat zo verschilt van Nederland! Klik hier voor de website van Han.