Muziek is overal!
Muziek en zang zitten in de volksaard van de mensen in Zuid-Afrika. Zijn we niet het enige land waar mensen die staken dansen en zingen? Dit maakt het toch net even wat minder dramatisch! Ook tijdens het werk zingen ze.
Het genre verschilt wel een beetje per bevolkingsgroep. De oudere Afrikaanstalige mensen blijken gek te zijn op een soort boeren country muziek die gespeeld wordt op accordeons en die ze konsertina noemen. Niet helemaal mijn smaak, om niet te zeggen verschrikkelijk, ik zet er echt de radio voor uit. De liederen van de zwarte bevolking spreken me meer aan maar waarschijnlijk omdat ik het niet versta, worden die wel erg monotoon op den duur.
Dan hebben we natuurlijke de moderne popmuziek waarbij Zuid-Afrika niet onderdoet voor West-Europa. Hoewel het hier wel net wat later gebeurt als bij jullie!
Wat hier erg in opmars is, is de Afrikaanstalige muziek en eerlijk is eerlijk er zijn een paar heel goede artiesten.
Zelfs mensen als Stef Bos hoor je hier regelmatig op de radio. Wat me met Stef Bos overkwam is heel grappig… toen we nog in Nederland woonden bezochten we een van zijn concerten in de schouwburg en hij zong daar ’n lied dat hij pas geschreven had genaamd Witsand. Nu wilde het toeval dat wij daar een maand tevoren geweest waren dus dan luister je net even aandachtiger naar zo’n lied: “waar de brede rivier zich verliest in de zee. Waar een wolk in de verte het zonlicht breekt…
Waar je voelt dat er niets is gemaakt om te blijven. Waar je omkijkt en ziet hoe je sporen verdwijnen…” Prachtig was dat en het geeft zo precies de sfeer van Witsand weer.
Ik ben sowieso een fan van Stef Bos. Ik deel z’n liefde voor Zuid-Afrika en ik bewonder hoe goed hij de Afrikaanse taal machtig is. Toen we hier een jaar of drie woonden hoorde ik een interview op RSG een Afrikaanstalig radiostation. M’n eerste reactie was: Tjee, wat een zwaar Nederlands accent heeft die man…. en jawel dat was ook Stef Bos!! Waarschijnlijk is mijn accent minstens zo erg maar dat hoor ik zelf nooit.
Wel grappig hoe in een paar jaar tijd je waarneming zo verandert. Overigens ging dat interview ook over de Afrikaanse en Nederlandse taal. En hoe je als Nederlander gemakkelijk blunders maakt. Stef Bos vertelde dat hij een liedje schreef “Verstoppertjie” z’n Afrikaanse publiek luisterde aandachtig en klapte beleefd.
Pas na enig aandringen was men bereid hem erop te wijzen dat verstoppertjie het verkleinwoord is voor constipatie en dat het kinderspel dat hij bedoelde in het Afrikaans: “wegkruipertjie” heet! Hoewel dit best gênant was, is het niet het ergste wat hem was overkomen.
Hij vertelde de verslaggever dat hij na een optreden in Stellenbosch het fijne publiek wilde bedanken en spontaan zei: “Julle mense is aardig!” Het werd doodstil in de zaal niemand reageerde. Het woord “aardig” betekent namelijk “raar of gek”! Iets wat hij natuurlijk niet zo bedoeld had en meteen probeerde recht te zetten. Het is toch fijn om te horen dat ik niet de enige ben die blunders maakte bij het leren van Afrikaans. Alleen al om die gedeelde ervaring blijf ik een groot fan van hem!
Een paar jaar geleden was er een Nederlandse priester voor wie we een reis verzorgde. Een van zijn wensen was om een kerkdienst bij te wonen in een zwarte township. Ik heb dat voor hem geregeld en een paar dagen tevoren vroeg de Afrikaanse priester aan hem of hij alsjeblieft een korte lezing of preek zou willen verzorgen in het Engels.
De Nederlandse priester hield een zeer mooie preek… ik weet dit omdat hij mij als zijn gast uitnodigde. Hij vond het een veilig idee om iemand bij zich te hebben die wist hoe het er in zo’n kerk aan toe gaat. Grappig is dat de Nederlander en de Afrikaan hetzelfde geloof deelde maar zagen dat de beleving van hun geloof in de dienst totaal anders is.
De Afrikaners komen de kerk binnen als het ze uitkomt. Als de dienst om 11 uur begint komt het merendeel na 12 uur. De dienst kent niet de vaste vorm van binnen een uur klaar. Nee, ze bidden net zo lang er iets te bidden valt en het duurt soms tot 2 of 3 uur ’s middags.
Verder is het naar Nederlandse begrippen vreemd dat iedereen hardop bid en door de kerk loopt op het moment dat je in een Nederlandse dienst devoot in stilte met gebogen hoofd bidden maar het meest opvallend vindt de Nederlandse priester dat er zo ontzettend hard (en soms erg vals!) gezongen wordt. Hij vertelde me dat z’n oren er zeer van deden. Het lijkt wel of ze denken dat wie het hardst zingt het eerst verhoord wordt.
Ik moet de Nederlandse priester nog een e-mail sturen want er stond hier gisteren in de krant dat een gemeente in het noorden een kerk gesloopt had na aanhoudende klachten van enorm lawaaioverlast tijdens hun diensten. Het is wel triest voor dat dorp dat de congregatie geen andere oplossing ziet dan hun kerkdienst voortaan in de openlucht te houden. Naar het schijnt zochten afgelopen zondag zelfs honden en katten tijdens de dienst een veilig heenkomen!
Zuid-Afrikaans zegswijze:
Toe was daar stille musiek - Plotseling viel er een stilte
Over Han
Han Gunst besluit in september 2006 haar lang gekoesterde droom te verwezenlijken en van haar favoriete vakantieland haar nieuwe vaderland te maken. Ze woont in Montagu, een charmant dorpje in Zuid-Afrika. Ze organiseert op maat gemaakte reizen door Zuid-Afrika om haar liefde voor dit land met anderen te delen. Ze geniet volop van de adembenemende natuur en het dagelijks leven op het Afrikaanse platteland. En ze schrijft graag over dit prachtige land dat zo verschilt van Nederland!
