Tafelmanieren
Als lid van het Gemenebest houdt Zuid-Afrika het Verenigd Koninkrijk goed in de gaten. Er is hier dan ook heel wat opwinding als een ludiek bedoelde actie van een Britse bestekfabriek Zuid-Afrika onrecht aandoet. Zij hebben namelijk een foldertje uitgegeven met de ‘Do’s and Don’ts’ van tafelmanieren in verre landen.
Voor Zuid-Afrika zeggen ze dat het verplicht is je schoenen uit te doen, zodat je met blote voeten aan tafel zit en dat je nooit oogcontact mag maken met je tafelgenoten. Belachelijk, vindt de grootste landelijke krant. Oogcontact vermijden tijdens het eten is ronduit onbeschoft en zeker geen gebruik! Zuid-Afrika is een warm land en de stank is niet te harden als iedereen zijn schoenen maar zou uittrekken. Hoe komen de domme Britten aan die onzin!
Toch zijn er zeker gebruiken waar je hier rekening mee dient te houden.
Je nodigt nooit iemand uit na het avondeten, zoals we in Nederland wel doen. Als je mensen uitnodigt is dat of voor een drankje en snack dan begin je zo rond vijf uur ’s middags en het duurt tot tien uur. Wat inhoudt dat je flink wat snacks dient te hebben, want daarna nog eten maken doet niemand.
Zo heb ik toen ik hier pas woonde de fout gemaakt om met mijn Hollandse gastvrijheid iemand bij binnenkomst een kopje koffie aan te bieden. Ik kreeg als reactie: ‘Hoezo heb je geen tijd nu?’ Je geeft namelijk alleen koffie aan het einde van een bezoek, dus meteen koffie aanbieden is zoiets als zeggen ‘rot op!’ Bovendien drinkt de Zuid-Afrikaan geen koffie, maar meestal thee die vaak zo sterk is dat de kleur hetzelfde is als die van koffie. Zuid-Afrikanen drinken die dan ook met een flinke scheut melk. Vreemd genoeg hebben we in dit land van echte theedrinkers niet al die verschillende smaakjes thee, maar alleen Engelse Thee (Ceylon thee) of Rooibos thee. Sinds een paar jaar is groene thee ook hier in zwang.
Je wordt meestal uitgenodigd om ’s avonds te komen eten en dan word je zo tussen zeven en acht uur verwacht. Dan krijg je een drankje, een drankje en nog een drankje. Het enige wat er is om te voorkomen dat je voor negen uur al stomdronken bent is een schaaltje chips. Na een paar uur vertelt de gastheer dat hij de braai nu gaat aansteken, maar hij zou net zo goed kunnen zeggen dat hij nog een flesje opentrekt, want niets wijst erop dat met de bereiding van het eten begonnen wordt. Het is niet ongewoon om ergens tussen tien en elf uur ’s avonds (soms nog later) pas iets eetbaars te krijgen. Eerlijk gezegd heb ik dan niet zo’n trek meer.
Hoe diep die gewoonte van eindeloos borrelen is ingesleten werd me duidelijk bij de slager. Toen ik hem vroeg hoelang ik een bepaald soort vlees moest braden zei hij: ‘Tenminste twee, maar liever nog drie flessen wijn lang!’
Maar eerlijk gezegd ben ik in de loop van de tijd dat laat eten wel gaan begrijpen, want het woord natafelen kennen ze hier niet. Zodra mensen na de maaltijd hun kopje thee of koffie leeg hebben staan ze, als door een wesp gestoken, op. Ze bedanken je en gaan naar huis. Het heeft me heel wat tijd gekost om daar aan te wennen. Aanvankelijk dacht ik echt dat ze kwaad waren, zo onverwacht vertrokken ze.
Nee, als ik die Engelse bestekfabrikant zou zijn zou ik als tip geven: als je in Zuid-Afrika wordt uitgenodigd om te dineren, zorg dan dat je thuis wat eet!
Over Han
Han Gunst besluit in september 2006 haar lang gekoesterde droom te verwezenlijken en van haar favoriete vakantieland haar nieuwe vaderland te maken. Ze woont in Montagu, een charmant dorpje in Zuid-Afrika. Ze organiseert op maat gemaakte reizen door Zuid-Afrika om haar liefde voor dit land met anderen te delen. Ze geniet volop van de adembenemende natuur en het dagelijks leven op het Afrikaanse platteland. En ze schrijft graag over dit prachtige land dat zo verschilt van Nederland!
