Dik vijf jaar geleden stappen we op het het vliegtuig met bestemming Zuid-Afrika. We hebben allebei onze baan opgezegd, het huis en de auto's verkocht. Onze enige overgebleven bezittingen zijn per schip onderweg naar Kaapstad.
Het is een heel leuk en bevrijdend moment. Eindelijk kunnen we onze droom waarmaken en verhuizen naar Zuid-Afrika. Mijn man, Jan, heeft bijna z'n hele volwassen leven in Zuid-Afrika gewoond en kon niet goed meer aarden in Nederland. In de jaren dat we in Nederland woonden gingen we tenminste twee keer per jaar op vakantie naar Zuid-Afrika en ik ben gaan houden van dit prachtige land met z'n gastvrije mensen.
Terugkijkend kan ik in alle oprechtheid zeggen dat ik geen dag spijt gehad heb van deze grote stap. Ik voel me nog steeds bevoorrecht om in Zuid-Afrika te kunnen wonen. Toch gaat zo'n emigratie niet zonder slag of stoot. Hoewel ik dacht Zuid-Afrika redelijk goed te kennen heb ik toch wat strubbelingen gekend.
In het begin weet je echt niet waar je wat kunt kopen. Als je een koelkast nodig hebt stap je hier een meubelwinkel binnen. Het heeft even geduurd voordat ik dat soort dingen logisch vond. Ook de namen van bijvoorbeeld kruiden zijn lastig in het Afrikaans of Engels.
Pas na drie jaar heb ik ontdekt dat kurkuma of geelwortel hier borrie heet. Als je hier 'n loodgieter afspreekt op maandagmiddag is de kans minder dan 50% dat de man ook echt komt opdagen. Ik kon daar zo boos om worden… nu ben ik gewoon blij verrast als iemand zich aan z'n afspraak houdt.
In Nederland had ik via de pc een cursus Afrikaans gedaan maar dat had weinig om het lijf. In het begin had ik te weinig kennis en zelfvertrouwen om Afrikaans te spreken maar een lieve geduldige buurvrouw trok me over die streep. Ze prees elk woord wat ik in Afrikaans goed uitsprak zonder enige nadruk te leggen op de vele fouten. Omdat Jan zoveel langer dan ik hier gewoond had was ik in het begin geneigd om me achter hem te verschuilen.
Ik weet nog dat na negen maanden drammen eindelijk 'n meneer kwam om onze telefoonaansluiting te maken. Hij sprak veel en heel snel en had een dialect waar ik geen touw aan kon vastknopen. Gelukkig kwam Jan erbij en we liepen samen achter de drukpratende man aan. Aan de toon van z'n stem te horen stelde hij allerlei vragen die Jan met een resoluut Ja en Nee beantwoorden.
Toen de man na een half uur wegging vroeg ik Jan wat er nu afgesproken was. Hij zei: "Geen idee! Ik heb geen woord verstaan van wat hij zei en op goed geluk antwoord gegeven". Dat het uiteindelijk goed gekomen is met onze telefoonaansluiting is wel haast een wonder!
Zo was er ook die keer dat de nieuwe wasmachine leek te haperen. Ik pak de telefoon en bel de leverancier. Vraagt de man wat eraan de hand is zeg ik: Die sop bly in die masjien! Waarop de man verbaast vraagt " Dame hoekom het jy sop in jou wasmasjien?" Het Afrikaanse woord sop betekent soep! Het Afrikaans voor sop is seepwater!
En wat te denken van die keer dat Jan opgenomen werd in het ziekenhuis voor een ingreep. Er kwam een verpleegster die even een checklist moest invullen en een van de vragen was: "wanneer laatst het jy een open lyf gehad?" Jan telde terug naar zijn blindendarm operatie van begin jaren zeventig en antwoorden: " Omtrent 40 jaar terug." De verpleegster sloeg bijna achterover van verbazing en zei "da's nie moontlik" Het duurde even voordat we beseften dat "open lyf" betekent "ontlasting".
De keer dat we hier een schilder hadden werken vergeet ik ook niet. Zo rond een uur of 10 had ik koffie gezet en riep: " Kosie die koffie is klaar!" maar Kosie kwam maar niet. Pas toen besefte ik dat wat ik geroepen had: "Kosie de koffie is op!" Geen wonder dat hij niet kon opdagen voor een bakkie troost.
"Sy is nie die een wat die taal kan gooi!" - Zij spreekt de taal niet goed.