Reiziger: "Uhm, what time is dinner?"
Manager: "Dinner will be served just now but you can join us for a drink at the bar now now or would you prefer to have dinner now now now?"
Reiziger verlaat de receptie met een verwarde uitdrukking.
Ik kan het niet laten, ik moet er altijd enorm van grinniken als ik de gezichten zie van mensen die geconfronteerd worden met de meest typerende - maar ook verwarrende - uitspraken in Zuid-Afrika. 'Just now' of 'now now'....of 'now now now' worden alle drie evenveel gebruikt om de urgentie van een situatie duidelijk te maken of om aan te geven wanneer iets gaat of zal moeten plaatsvinden. Zuid-Afrikanen hebben het niet zo op de tijd en gemiddeld genomen komt bijna iedereen ongeveer vijftien minuten te laat op elke afspraak, of deze nou persoonlijk is of zakelijk. Het te laat komen is in Zuid-Afrika geen belediging en zo wordt het ook niet opgevat. Men begint zich pas zorgen te maken als je na een half uur nog steeds niet bent verschenen en men geen bericht heeft ontvangen over waar je bent en hoe laat je er denkt te kunnen zijn. Omdat 'dinner is served in ten minutes' niet zo heel veel betekent is het dus belangrijk dat je met een van de drie uitdrukkingen aangeeft wanneer iets gaat plaatsvinden. 'Just now' is een hele ruime tijdsaanduiding en betekent dat iets kan plaatsvinden tussen nu en over drie dagen. 'Just now' is dus ideaal als je lekker vaag wilt blijven en je geen verplichting wilt aangaan.
"Can you please help me with the dishes?"
"Yes, I will be there just now" (en gaat vervolgens een filmpje kijken)
'Now now' wordt al wat begrijpelijker voor Europese normen. 'Now now' wordt gebruikt als iets moet of kan plaatsvinden binnen nu en ongeveer een uur. Als je bijvoorbeeld wilt dat iemand je nu komt helpen met de afwas, dan zou je kunnen vragen:
"Can you please help me with the dishes now now, I have to leave in thirty minutes."
En dan is er 'now now now' wat zoals je zult begrijpen niet zo heel vaak gebruikt wordt, want Zuid-Afrikanen houden niet van haast. Haastige spoed is zelden goed. Van haast krijg je het warm en het is al zo warm. Wat zijn nou een paar minuten op een mensenleven? 'Now now now' wordt alleen gebruikt in uiterste noodgevallen als je wilt dat iemand iets NU voor je doet, of als je wilt weten hoe urgent iets is voor iemand. Het is dus belangrijk dat je deze uitdrukking niet al te vaak gebruikt, want het wordt je over het algemeen niet in dank afgenomen. In het geval van de afwas, zul je dus duidelijk moeten zijn en moeten vragen:
"Can you please help me with the dishes now now now, I am already late for my meeting!!!"
Duidelijk toch?
Izzit?
'Izzit?' is ook zo lekker typerend voor Zuid-Afrikanen en is verbasterd van het Engelse 'Isn't it?'. Het wordt te kust en te keur gebruikt om te laten zien dat je aandachtig naar de andere persoon aan het luisteren bent, en het wordt ook vaak gebruikt om iemand iets te laten uitleggen. Bijvoorbeeld:
"My grandmother is not feeling well at all"
"Izzit?"
"Yes, the doctor said she is suffering from pneumonia"
"Izzit?"
"Yes, I don't think she will be with us for much longer"
Etc.
Lekker
Ik denk dat het meest populaire woord in Zuid-Afrika toch wel 'lekker' is en het wordt dan ook overal voor gebruikt. Alles kan 'lekker' zijn: de auto, het weer, een koud biertje, mensen, de vakantie, de tuin, een hond, een film. The sky is the limit!
Dus, mocht je eens op bezoek zijn bij Zuid-Afrikanen, dan zou het gesprek zomaar als volgt kunnen gaan:
Jij: "What a lekker day we're having with you lekker people at such a lekker spot! We are so sorry to be leaving now now..."
Gastheer/vrouw: "You can stay for as long as you'd like!"
Jij: "Izzit? Ok, maybe we'll go just now then"
Gastheer/vrouw: "Lekker!!"
Wat zou ik graag de gezichten willen zien!
