Even ontsnappen aan de drukte van de stad, zonder zorgen, stress van werk of een druk leven. Dat kan in wildreservaat Pilanesberg. In de vroege ochtend speuren naar wilde dieren, turend door je verrekijker. Ga je op zoek naar de big five? Besef dan wel dat je het risico loopt ineens oog in oog te staan met een olifant.
Het nationale park Pilanesberg ligt op twee uur rijden van hoofdstad Pretoria, in noordwestelijke richting. Het uitgestrekte reservaat met tweehonderd kilometer aan goed onderhouden wegen is omgeven door grasvlakten en rotsen, bergen en wateren. Alle Afrikaanse dieren zijn aanwezig, inclusief de big five.
Het is vijf uur in de ochtend. Bij de zuidelijke ingang Bakubung lacht een dame vanachter het loket me tegemoet. 'Je bent de eerste vandaag,' roept ze me toe. Ik lach terug en lees op haar naambordje dat ze Jane heet.
De vorige dag heeft het hevig geregend. Als ik Jane vraag of ik met de auto overal kan komen bevestigt ze: 'Een jeep met vierwielaandrijving is praktisch maar met jouw auto moet het ook wel lukken'. Bedenkelijk kijk ik naar mijn lage bmw station.
Opeens zie ik een zebra staan. Hij schudt zijn nek naar achteren. 'Die is nieuwsgierig vandaag,' zegt Jane. 'Misschien wil hij een lift.' Als ik zeg dat ik dan een cabriolet nodig heb om de zebra erin te passen, kijkt Jane op haar beurt bedenkelijk. 'Cabrio's zijn verboden in het park!' Lachend betaal ik het entreegeld: twee euro voor een auto en zes en een halve euro per persoon, voor de hele dag.
Met een broodje kaas en mijn camera in de aanslag rijd ik het park binnen. Waar is die zebra gebleven? Een leverkleurige jeep nadert. Ik neem aan dat hij bij het personeel hoort en dat hij op inspectie is geweest. De chauffeur met lang haar en een pet met een afbeelding van de big five, leunt uit het raam.
'Een stuk verderop aan de rechterkant, staat een olifant, een mannetje', vertelt hij. 'Gaaf,' denk ik, maar aarzelend vraag ik hem of ik er wel langs kan. 'Ja hoor, hij staat naast het pad. Bewaar wel afstand, dan zal je niets overkomen.'
'Ik zag hier net een zebra,' zeg ik en tuur door de bomen op zoek naar zwart-witte strepen. 'Daar,' fluistert hij. Snel pak ik mijn camera.
'Waarom hebben ze eigenlijk strepen?' vraag ik nieuwsgierig. 'De strepen hebben twee doelen.Ten eerste beschermt het de zebra tegen leeuwen. Omdat leeuwen alleen zwart-witte kleuren onderscheiden, kunnen ze door de strepen moeilijk individuen onderscheiden als de zebra's in een groep rennen. Ten tweede dient het ter verkoeling. De zwarte strepen absorberen het licht en de witte strepen weerkaatsen het. Hierdoor ontstaat er een temperatuurverschil van 10 graden per streep. Dit zorgt voor een soort van verkoelende bries om de zebra.'
Zo snel als deze man gekomen is, vertrekt hij ook weer. 'Lekker dag nog!' roept hij me na in het Afrikaans. Hij vervolgt zijn weg naar de uitgang. Ik rij verder en maak een bocht naar links. Even schrik ik van het gevaarte op de weg. De olifant is enorm. Hij steekt de weg over en begint aan een boom te peuzelen. Ik hoor de takken breken. Gelukkig is het hier vroeg licht, zodat ik hem goed kan bewonderen.
Eerder die week las ik op een website dat er een overschot aan olifanten is in Zuidelijk Afrika. Dit zou volgens de schrijver van het artikel het gevolg zijn van succesvolle beheersmaatregelen. Deze werden ingevoerd omdat de dieren in sommige delen van het land dreigden uit te sterven.
Ik bedenk me dat ze met hun slordige 3000 - 5000 kilogram aan gewicht en zo'n drie meter schouderhoogte, bomen afbreken door er tegenaan te lopen en flora en fauna vertrappen met hun poten. Niet van kwaad bewust.
Rationeel denkend verstoren ze het evenwicht en moet er inderdaad iets gebeuren. Gevoelsmatig is het onmenselijk de beesten iets aan te doen. Zeker als je oog in oog met een olifant staat. De kuddes groeien met meer dan vijf procent per jaar en zal de populatie in de komende twaalf jaar naar verwachting verdubbelen.
Als ik me afvraag waarom een olifant eigenlijk groot, dik en rond is, bedenk ik me dat als hij klein, wit en vierkant was, hij een suikerklontje zou zijn.
Ik vervolg mijn weg. Diezelfde ochtend heb ik het geluk om een leeuw te horen brullen. Wat een hard geluid! Op een glooiend grasland spot ik hem. Zijn hoofd trots opgeheven, zijn manen in de wind. Ik volg hem tot de weg het niet meer toelaat en hij in een dal van rotsen verdwijnt.
In het boekje dat je bij de ingang kunt kopen, lees ik dat het gebied 500 vierkante kilometer groot is. Geduld is dus van belang tijdens de tocht. Op de plattegrond zie ik dat er verschillende picknick gelegenheden zijn, waar je uit de auto mag. Ik zet koers naar de Fish Eagle met de planning om daar rond de middag te arriveren.
Een hele tijd zie ik niets. Ik word er een beetje ongeduldig van. Dan opeens verschijnen er twee witte neushoorns aan de zijkant van de weg. Ze verroeren zich niet. Tot ze interesse verliezen in het naderende object, dan eten ze rustig verder.
Na de neushoorns volgen hert-achtigen zoals een kudu, impala en blesbok. Een merkwaardige slang die voor mijn auto de weg over steekt. Bavianen in de boom met wel tienen tegelijk. Een giraffenfamilie, gnoes en vele felgekleurde vogels.
Tijd voor de lunch. Binnen de hekken van de picknickplaats zijn tafels geplaatst met barbecues. Er zitten een aantal mensen her en der verspreid. Ik zoek een plekje bij het hek. Na al deze serene rust en de vele dieren die ik al heb gezien, én hopelijk nog ga zien, kan ik er weer een werkweek tegenaan.
De giraffenfamilie staat aan de andere kant van het hek. Wie volgt nou eigenlijk wie?
Het Nationale Park Pilanesberg is het gehele jaar geopend. Je kunt zelf het park inrijden, of onder begeleiding een tocht maken.
