Het is niet te hopen dat het Nederlands elftal zijn laatste wedstrijd van het WK Voetbal 2010 speelt in het Nelson Mandela Bay Stadion in Port Elizabeth. Het hoogst haalbare zal in dat geval namelijk de derde plek zijn. De afsluitende wedstrijd in het gloednieuwe, peperdure stadion in de zuidoostelijke stad is de troostfinale tussen de verliezend halvefinalisten.
FIFA organisatiecomité
Dit neemt natuurlijk niet weg dat Port Elizabeth een prachtige speelstad zal zijn tijdens het WK Voetbal 2010. Port Elizabeth is cultureel en architectonisch misschien een wat saaie stad, maar juist daardoor zou het feest wel eens extra groot kunnen zijn. Nu er eindelijk een sportief mega-evenement neerstrijkt, zal de stad alles uit de kast halen om het tot een succes te maken.
Bovendien zal het de baas van het WK Voetbal 2010 organisatiecomité, Johnny Jordaan, er veel aan gelegen zijn de stad goed uit te laten komen tijdens het toernooi. Jordaan is namelijk een kind van Port Elizabeth. Hij werd geboren en getogen in de stad.
Voetbal
Professioneel voetbal op het hoogste niveau heeft in Port Elizabeth gek genoeg nooit veel om het lijf gehad. Ook al wonen er in de Nelson Mandela Bay Metropolitan regio - waartoe de stad behoort - bijna anderhalf miljoen inwoners, dit millennium wist geen enkele club uit de regio potten te breken in de Zuid-Afrikaanse Premier League.
Bay United was ooit de grote club van de stad en deed mee voor de prijzen op het hoogste niveau. De laatste tijd speelt de club echter vooral nog in de First Division, de Zuid-Afrikaanse Eerste Divisie.
De Michau Warriors maakten in de jaren negentig als tweede club nog even furore, maar ook aan die opleving kwam in de jaren negentig alweer snel een einde. En nog eerder was het gedaan met de faam van PE Blackpool.
Transkei
Port Elizabeth bakent de Oostkaap, beter bekend als de Transkei, in het westen af. De Britten stichtten de stad in 1820 om de verdedigingslinie van hun Kaapkolonie tegen de Afrikaanse Xhosa stam in de Transkei te verstevigen.
Gouverneur in de Kaap, Sir Rufane Shaw Donkin, stuurde 4.000 Engelsen naar de plek aan de kust om een stad te bouwen die hij vernoemde naar zijn in India overleden vrouw Elizabeth.
De stad ontwikkelde zich snel en groeide uit tot een populaire badplaats voor gezinnen. Wat wil je ook met een strook strand van zestien kilometer in de aangrenzende Algoa baai.
Watersport
Voor een ideaal vakantieparadijs mist de stad echter de charme van een exotische badplaats. Port Elizabeth is een industriestad. Ze is het centrum van de auto-industrie en een belangrijke haven.
Bovendien is het water voor de kust van Port Elizabeth in de wintermaanden te kil om lekker te zwemmen. Wel is het ideaal weer om in een stadion te zitten tijdens een middagwedstrijd. De zon schijnt de hele dag door.
Bovendien kun je met een wetsuit aan wel nog altijd je lol op in het water. Port Elizabeth heet namelijk ook wel de Watersport Capital van Zuid-Afrika te zijn. Dus surfen of waterskiën is prima met een WK-wedstrijd te combineren.
Nelson Mandela
De gemeente waartoe de stad behoort, is vernoemd naar de nog levende icoon van het verzet tegen het Zuid-Afrikaanse apartheidsregime in de tweede helft van de twintigste eeuw, Nelson Mandela. Ook het nieuw gebouwde WK-stadion draagt vol trots zijn naam.
Mandela is afkomstig uit de Transkei, het gebied ten oosten van Port Elizabeth. Ook veel andere beroemde verzetsstrijders als Walter Sisulu, Steve Biko en Oliver Tambo groeiden daar op.
Allen behoren zij tot de Xhosa stam. Ze konden het voortouw nemen in de strijd tegen apartheid, doordat zij relatief goed opgeleid waren. In de Transkei stonden aan het begin van de twintigste eeuw veel missionarisscholen. En ook lag de Fort Hare Universiteit in de regio. Dit was één van de enige universiteiten die zwarte studenten aannam, totdat dit na de officiële invoering van apartheid in 1948 landelijk werd verboden.
Nelson Mandela deed, net als veel andere Xhosa, zijn voordeel met deze opleidingsmogelijkheden. Hij studeerde rechten in Fort Hare alvorens hij naar Johannesburg vertrok en in de jaren vijftig betrokken raakte bij het verzet.