De belangrijkste man uit de Zuid-Afrikaanse geschiedenis, Nelson Mandela, laten schitteren als hoofdpersoon in een musical. Amandla Mandela! doet het. Vier jaar werd er aan de ambitieuze voorstelling gewerkt. Zaterdagavond 24 oktober beleefde de musical zijn wereldpremière in theater Carré in Amsterdam. Zuid-Afrika.nl was erbij.
Het lijkt een te dramatisch en zwaar onderwerp voor een musical. Toch moest het dit medium zijn vonden producente Inge Bos en scriptschrijver Koen van Dijk. In een musical kon Zuid-Afrikaanse zang en dans een grote rol worden toebedeeld.
Het koor 'Khayelitsha United Mambazo' uit de grootste township van Kaapstad werd naar Nederland gehaald om mee te zingen. Hun opening na de pauze, wanneer Mandela in zijn cel op Robbeneiland zit, is ingetogen en indrukwekkend. Het levert een daverend applaus op.
De Nederlandse cast met onder andere Kenneth Herdigein, Sophia Wezer, Peter Bolhuis en Felix Burleson, wordt versterkt door enkele Zuid-Afrikaanse acteurs. Honderden Zuid-Afrikanen stonden in de rij voor de audities in Zuid-Afrika.
De musical opent met Nelson Mandela als negen-jarig jongetje. Hij zit tegenover het stamhoofd. Mannen in traditionele gewaden en een uitbundig uitgedoste trommelaar sieren het podium. Deze trommelaar, het meest traditionele personage, is de geest van het overleden stamhoofd Hintsa tot wie Mandela zich wendt voor hulp en advies.
Amandla Mandela! laat niet enkel Mandela's heldendaden zien, maar ook zijn karakter en de gebreken daarin. Het publiek ziet zijn twijfel door de gesprekken met chief Hintsa. Mandela's ANC kameraden tonen hun onvrede over zijn koppigheid.
Mandela's Xhosa opvoeding was een belangrijke inspiratiebron. Ubuntu is het gevoel van gelijkheid, broederschap en respect. Het is het hoogste goed voor de Xhosa en loopt als een rode draad door de musical.
Dit komt op meest indrukwekkende wijze naar voren wanneer het lied 'Free Nelson Mandela' wordt gezongen. Op het toneel ontvouwt zich een feestje met zang en dans dat al snel het publiek in zijn greep krijgt. Uit de zaal komt instemmend gejoel en geklap, en niet alleen van de Zuid-Afrikaanse familieleden.
Amandla Mandela! kent pieken en dalen in het verhaal en in de uitvoering. Enkele keren raakt de muziek diep, maar meer dan eens zijn de liedjes niet muzikaal genoeg. Dans en zang zijn soms mager, waardoor het typische Afrikaanse ritme en de swing missen.
Een goede zet is dat teksten en liedjes in het Nederlands, Engels, Afrikaans en Xhosa worden uitgevoerd. Het is een letterlijke afspiegeling van de Zuid-Afrikaanse diversiteit.
Ondanks zijn tekortschietingen weet de musical zware gebeurtenissen met veel emotie te verbeelden. De scène over het bloedbad in township Sharpeville, waarbij je over de ruggen van de politie naar de getergde gezichten van de protesterende massa kijkt, maakt diepe indruk.
De heldere stem van Sophia Wezer die Winnie Mandela speelt, zorgt meer dan eens voor kippenvel. Ook haar spel is oersterk. Kenneth Herdigein heeft als Nelson Mandela een grotere uitdaging voor zijn kiezen. Enkele verbeterpunten daargelaten, speelt ook hij sterk in "de rol van zijn leven".
Amandla Mandela! brengt de geschiedenis naar het heden en geeft stof tot nadenken. Over het hoe en waarom van de scheidslijn tussen Afrikaner en Afrikaan. Zoals de musical zingt: 'het scheelt alleen wat letters, het scheelt alleen een kleur. Het scheelt een geschiedenis'.
Amandla Mandela! speelt tot 31 maart 2010 in de Nederlandse theaters.
