"Voorbij is voorbij." De net vrijgelaten Nelson Mandela schenkt de voormalige aanhangers van het apartheidregime vergiffenis. Alleen zo is er een nieuwe kans voor het verscheurde Zuid-Afrika. Nelson Mandela (Morgan Freeman) slaat de handen ineen met François Pienaar (Matt Damon), de aanvoerder van het Zuid-Afrikaanse rugbyteam.
Waargebeurd
Hoewel de apartheid afgeschaft is, zijn de verschillen tussen blank en zwart ontzettend groot in het Zuid-Afrika van de jaren negentig. Door middel van de universele taal van sport wil president Mandela het nieuwe Zuid-Afrika op de wereldkaart zetten.
Regisseur Clint Eastwood doet met Invictus (2010) iets met het plan waarmee veel filmmakers rondlopen: een biografisch verhaal over Mandela. Omdat een film eigenlijk veel te kort is om het leven van een van de belangrijkste wereldburgers uit een te zetten, kiest Eastwood voor een specifieke gebeurtenis. Het waargebeurde verhaal rondom het wereldkampioenschap rugby.
Onoverwinnelijk
Na 27 jaren gevangenschap op Robbeneiland keert Mandela op 11 februari 1990 terug op het Zuid-Afrikaanse vaste land. Tijdens de eerste niet-raciale verkiezingen die daarop volgen in 1994 wordt hij president.
Mandela grijpt de Rugby World Cup van 1995 aan om het verdeelde Zuid-Afrika te herenigen. Het weerloze team Spring Bokke maakt eigenlijk geen enkele kans, maar Mandela ziet het kampioenschap waarvan zijn land gastheer is als een ultieme gelegenheid om Zuid-Afrika te presenteren als onoverwinnelijk.
Elitesport
Het voornamelijk blanke rugby wordt door veel zwarte Zuid-Afrikanen als een elitesport beschouwd. De zwarte medewerkers van Nelson Mandela snappen dan ook helemaal niets van zijn beslissing het rugby te steunen. Waren het niet diezelfde blanken uit het rugbyteam die hen jarenlang hebben onderdrukt? Het nationale team telt met speler Chester slechts één zwarte Zuid-Afrikaan.
Maar Mandela laat zich niets wijs maken en zet zijn droom van een verenigd Zuid-Afrika voort. Hij nodigt aanvoerder Pienaar uit voor een kopje thee. De mannen praten over leiderschap, wijsheid en overtuigingskracht en er ontstaat een bijzondere samenwerking tussen de president en de rugbyer.
Madiba
Op het presidentiële kantoor werken inmiddels blanken én zwarten met elkaar samen. De witte beveiligers van voormalig president De Klerk en de lijfwachten van Mandela worden gedwongen één beveiligingsteam te vormen. Dat levert in het begin veel spanning op. De blanke kleerkasten snappen niets van de toewijding die de zwarte bewakers hebben voor hun leider, die ze respectvol Madiba noemen.
Maar zoals het een echte Hollywood film betaamt, ontstaat er bijna een soort vriendschap tussen de mannen die het leven van Mandela beschermen. In de aanloop naar de World Cup, waarvan de zwarte Zuid-Afrikanen in eerste instantie geen kaas gegeten hebben .Want was rugby geen hooligansport voor heren of toch een herensport voor hooligans? Uiteindelijk spelen de mannen gebroederlijk een potje rugby in de tuin van de president.
Ontroering
Zoals Mandela zelf al eens aangaf, kan zijn rol alleen maar worden gespeeld door Freeman. Daar heeft de oud-president van Zuid-Afrika een punt. Freeman speelt de rol overtuigend, we zien een échte Mandela op het witte doek.
De sympathie die de Zuid-Afrikaanse leider in het echte leven geniet, wordt ook aan Freeman toebedeeld. Vanaf de eerste scene is hij Mandela en dat blijft hij tot einde. Freeman speelt met verve, evenals Damon.
Helaas laat het script van Eastwood weinig persoonlijke verhaallijnen rondom deze twee hoofdpersonen toe. Dat maakt het verhaal minder romantisch, waardoor het vooral bij veel ruige sportscènes waarbij grote zware rugbylijven tegen elkaar beuken. Desondanks ontroert het Zuid-Afrikaanse sportdrama dat zich afspeelt tegen de prachtige achtergronden van Johannesburg en Kaapstad.
